Vlaamse Ardennen koets
De friezen en koetsiers
Het Friese paard is het oudste inlandse Nederlandse raspaard. Het paard is oorspronkelijk gefokt als werkpaard dat doordeweeks gewoon moest ploegen en op zondag voor de koets gespannen werd als de familie naar de kerk ging.
Zijn wortels gaan ver terug in de tijd. Al in de 13e eeuw was de Fries bekend en het paard vertoont nog steeds overeenkomsten met zijn verre voorouders. Friese paarden werden waarschijnlijk al meer dan drieduizend jaar geleden gebruikt. Uit bronnen blijkt dat de Romeinen het ras zeer waardeerden. Ze namen de Fries mee als oorlogspaard voor veldtochten in Brittannië.
Onze Friezen worden niet geselecteerd op basis van afstamming of stamboek. Belangrijkste eigenschappen zijn hun betrouwbaarheid en rust, naast een goede fysiek. We rijden ook uitsluitend met ruinen, die onderling allemaal met elkaar in tweespan lopen.
In de lente van 2024 overleed de “stamvader” van onze kudde. We zullen altijd prachtige herinneringen aan hem houden, want zowel voor mens als mede-paarden was hij uitzonderlijk.
Onze eerste Fries kwam bij ons toen hij 17 maanden was. Van zijn 4e tot zijn 6e levensjaar hebben wij samen vooral koetsenritten gedaan in het historische Oudenaarde, en kwam zijn betrouwbaarheid, werklust, rust in het hoofd en zeker ook kindvriendelijkheid heel duidelijk naar voor. Hij werd ook bereden door onze dochter.
Cygan (° 2000) was ook de onbetwiste leider van de kudde. Een kleine hoofdbeweging was altijd voldoende om aan te tonen dat hij orde op zaken houdt.
Een paard om van te houden!
Onze tweede Fries was pas 8 maand toen hij bij ons toekwam. Hij kwam uit een moederkudde, en kreeg van Cygan een passende opvang.
Igor (° 2004) groeide uit tot een sterke en werklustige Fries, steeds aan het werk voor de huifkar.
Ook al wordt hij ondertussen een jaartje ouder, hij is er altijd nog graag bij en doet gestaag zijn “werk”.
Een jaarling kwam de kudde nog vervoegen, die we konden aankopen nadat zijn vorige eigenaar overleed. Betrouwbaarheid en rust straalt hij uit, maar af en toe kan hij nog steeds schrikken van een blaadje, dat hij al tientallen keren zag. Qua uitstraling een heel mooi voorbeeld van “de Fries”.
Zito (° 2007) mag al eens aangespoord blijven als hij met een harder werkend paard meeloopt: hij is de verstandigste, en durft de andere al eens wat meer laten werken… Maar als het erop aankomt, doet hij zijn deel.
In 2017 kwam Bento de groep versterken. Zijn werklust en ook zijn ruime draf zijn een leuke ervaring. Samen met ons jongste paard vormt hij een tweespan waarmee het ‘vooruit’ gaat. De snelheid waarmee hij alles aanleerde, en de rust in zijn hoofd zijn magnifieke eigenschappen.
Bento (° 2013) is als harde werker het paard dat het vlugst bruin wordt in de zomer. Dit is vooral het effect van het zout (in het zweet) dat inwerkt op de haarkleur. Een paard om van te genieten.
Om onze senior Igor (in mensenleeftijd al 60+-er) langzaamaan wat te ontlasten, hebben we in 2022 opnieuw geïnvesteerd in jong bloed. Castaar (° 2019) komt de kudde versterken.
Vanaf 2024 loopt hij voluit mee om de grote huifkar de hellingen op te rijden. En daar geniet hij van. Welkom Castaar!
Marc leerde de stiel als “late roeping” in 1997. Een drietal cursussen maakte hem tot een goede menner, en dit werd gedurende een 7tal jaren als hobby uitgeoefend.
Vanaf 2005 wordt er met groepen gereden in onze mooie streek, en het geeft voldoening om anderen van onze uitzonderlijk rustige en mooie dorpjes en uitzichten te laten genieten met leuke verhalen.
Koen rijdt ook al heel wat jaren mee, en doet dit met hart en ziel. De “stiel” leerde hij via cursussen enkelspan, dubbelspan en vierspan. Sinds een aantal jaar kent hij onze streek ook als “zijn broekzak”, en geeft je graag meer uitleg onderweg.
Dochter Martje reed eerst als “ruiter”, maar volgde ook de cursus tot menner. Ondanks dat ze het heel leuk vindt om dit telkens te doen, zie je haar de laatste jaren nog weinig op de koets. Een gezin met 3 jonge kinderen en een man die 1 weekend op 2 werkt als verpleger, zijn daar niet vreemd aan.
Jean-Pierre werd “geboren tussen de paarden”. We leerden elkaar kennen doordat we samen een huwelijk verzorgden in Merelbeke. De klik was er direct, en als we een extra menner nodig hebben, maakt hij daar graag tijd voor.